สปสช. ย้ำคนไทยทุกคนทุกสิทธิมีสิทธิคัดกรองมะเร็งร้าย 6 รายการ  ไม่เสียค่าใช้จ่าย สิทธิประโยชน์สร้างเสริมป้องกันฯ กองทุนบัตรทอง 30 บาท หากพบความเสี่ยงระยะเริ่มต้น ช่วยเพิ่มโอกาสในการรักษา ก่อนโรคลุกลามรุนแรง พร้อมแนะเช็คสิทธิรับบริการในเมนู “กระเป๋าสุขภาพ” บน “แอป เป๋าตัง”    

เมื่อวันที่ 24 มิ.ย. 2568 ภก.คณิตศักดิ์ จันทราพิพัฒน์ ผู้ช่วยเลขาธิการสำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (สปสช.) เปิดเผยถึงบริการตรวจคัดกรองโรคมะเร็งที่เป็นสิทธิบริการสร้างเสริมสุขภาพและป้องกันโรค ภายใต้ระบบหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (บัตรทอง 30 บาท) ว่า การเข้ารับบริการเพื่อตรวจคัดกรอง และตรวจยืนยันเพื่อวินิจฉัยมะเร็ง ของประชาชน ถือว่าเป็นสิ่งสำคัญอย่างมาก เพราะจะทำให้มีการประเมินสุขภาพเป็นประจำ รวมถึงการตรวจคัดกรองยังเพิ่มโอกาสในการพบโรคมะเร็งตั้งแต่ในระยะแรกได้อย่างรวดเร็ว ซึ่งจะเพิ่มประสิทธิภาพในการรักษา 

ทั้งนี้ ปัจจุบันระบบหลักประกันสุขภาพฯ ที่บริหารจัดการสิทธิประโยชน์โดย สปสช. มีสิทธิประโยชน์ในการตรวจคัดกรองมะเร็งให้กับประชาชนคนไทยโดยไม่มีค่าใช้จ่าย และครอบคลุมมะเร็ง 5 ชนิด ที่พบบ่อยในคนไทย โดยมี 6 รายการบริการด้วยกัน ประกอบด้วย 1. บริการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูก 2. บริการตรวจคัดกรองมะเร็งลำไส้ใหญ่และลำไส้ตรงด้วยวิธี FIT Test 3. บริการตรวจยีน BRCA1/BRCA2 ในกลุ่มผู้ป่วยมะเร็งเต้านมที่มีความเสี่ยงสูงและญาติสายตรงที่มีประวัติครอบครัวตรวจพบยีนกลายพันธุ์ 4. บริการคัดกรองรอยโรคเสี่ยงมะเร็งและมะเร็งช่องปาก 5. บริการตรวจคัดกรองมะเร็งเต้านมด้วยเครื่องแมมโมแกรมและอัลตราซาวด์ และ 6. บริการตรวจคัดกรองโรคพยาธิใบไม้ตับ ด้วยการตรวจปัสสาวะ

ภก.คณิตศักดิ์ กล่าวต่อว่า ในการรับบริการ ประชาชนสามารถไปเข้าบริการตรวจคัดกรองมะเร็งได้ที่ หน่วยบริการที่ให้บริการสร้างเสริมสุขภาพป้องกันโรค ในระบบหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ หรือ หน่วยบริการของรัฐที่มีศักยภาพในการรักษามะเร็ง รวมถึงหน่วยบริการอื่นๆ ที่มีเครื่องมือ อุปกรณ์ในการตรวจวินิจฉัยที่มีคุณภาพและมาตรฐาน ตามที่มะเร็งวิทยาสมาคมแห่งประเทศไทยกำหนด ซึ่งทำให้ได้ผลการตรวจที่รวดเร็ว และช่วยให้ผู้ป่วยที่มีความเสี่ยงได้รับการตรวจยืนยันเพิ่มเติม เพื่อเข้าสู่กระบวนการรักษาให้เร็วที่สุด

อย่างไรก็ดี ปัจจุบันสิทธิประโยชน์ในการตรวจวินิจฉัย คัดกรองมะเร็งยังไม่ครอบคลุมมะเร็งทุกชนิด เนื่องจากมะเร็งบางชนิดยังไม่มีอุปกรณ์ตรวจวินิจฉัยที่มีประสิทธิภาพที่จะเห็นร่องรอยของโรคได้ในระยะแรก อย่างเช่น มะเร็งปอด และมะเร็งตับอ่อน เป็นต้น ซึ่งการตรวจคัดกรองจะต้องรอให้มีอาการเจ็บป่วยแสดงมาก่อน ถึงจะวินิจฉัยและตรวจพบได้ ซึ่งผู้ป่วยหลายรายที่ปรากฎอาการแล้ว ระยะของโรคมะเร็งจะอยู่ในภาวะลุกลามและยากต่อการรักษาแล้ว อย่างไรก็ตามหากในอนาคตมีวิธีในการคัดกรองมะเร็งต่างๆ เพิ่มขึ้น สปสช. ก็จะมีกระบวนการพัฒนาขับเคลื่อนเพื่อให้เป็นสิทธิประโยชน์ในระบบหลักประกันสุขภาพฯ เพื่อให้คนไทยเข้าถึงการตรวจคัดกรองมะเร็งในชนิดต่างๆ ได้มากขึ้นต่อไป

ภก.คณิตศักดิ์ กล่าวด้วยว่า ส่วนประชาชนสิทธิบัตรทอง 30 บาท ที่ได้รับบริการคัดกรองและตรวจยืนยันว่าเป็นโรคมะเร็งแล้วนั้น ระบบจะมีการส่งต่อผู้ป่วยเพื่อเข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลของรัฐที่มีศักยภาพ ตามขอบเขตและหลักเกณฑ์การรักษา โดยไม่มีค่าใช้จ่ายเช่นกัน ซึ่งครอบคลุมทั้งการผ่าตัดรักษา การให้ยาเคมีบำบัด และรังสีรักษา จนจบขั้นตอนการรักษามะเร็ง

ในการเข้ารับบริการตรวจคัดกรองมะเร็ง มี 4 รายการ ได้แก่ บริการตรวจคัดกรองมะเร็งปากมดลูก บริการตรวจคัดกรองมะเร็งลำไส้ใหญ่และลำไส้ตรงด้วยวิธี FIT Test บริการคัดกรองรอยโรคเสี่ยงมะเร็งและมะเร็งช่องปาก และบริการตรวจคัดกรองโรคพยาธิใบไม้ตับ ด้วยการตรวจปัสสาวะ ซึ่งประชาชนสามารถตรวจสิทธิรับบริการได้ผ่าน “แอปพลิเคชันเป๋าตัง” โดยเลือกเมนู “กระเป๋าสุขภาพ” เช่นเดียวกับบริการสร้างเสริมป้องกันรายการอื่นๆ ซึ่งระบบจะแจ้งข้อมูลเกี่ยวกับสิทธิการเข้ารับการตรวจคัดกรอง พร้อมกับแนะนำวิธีเข้ารับบริการทุกขั้นตอน 

ส่วนบริการตรวจยีน BRCA1/BRCA2 ในกลุ่มผู้ป่วยมะเร็งเต้านมที่มีความเสี่ยงสูงฯ สามารถเข้ารับบริการได้โดยทำแบบประเมินคัดกรองสุขภาพเพื่อประเมินความเสี่ยงและการรับสิทธิในการตรวจคัดกรองค้นหาการกลายพันธุ์ ของยีนโรคมะเร็งเต้านม (BRCA1/BRCA2) ในระบบหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ หากพบความเสี่ยงจะแนะนำเข้ารับบริการที่หน่วยบริการในระบบต่อไป เช่นเดียวกันบริการตรวจคัดกรองมะเร็งเต้านมด้วยเครื่องแมมโมแกรมและอัลตราซาวด์ ผู้หญิงไทยทุกสิทธิอายุ 40 ปีขึ้นไปและมีประวัติญาติสายตรงที่เป็นมะเร็งเต้านม สามารถเข้ารับบริการได้โดยเป็นไปตามแนวทางการตรวจคัดกรองมะเร็งเต้านมด้วยเครื่องแมมโมแกรมและอัลตราซาวด์ของสถาบันมะเร็งแห่งชาติ กรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข เข้ารับบริการได้ที่หน่วยบริการในระบบหลักประกันสุขภาพแห่งชาติที่มีศักยภาพให้บริการ

ทั้งนี้ สอบถาเพิ่มเติมถึงวิธีหรือขั้นตอนในการเข้ารับบริการตรวจคัดกรองมะเร็ง และบริการสร้างเสริมสุขภาพและป้องกันโรคอื่นๆ ในระบบบัตรทองผ่านสายด่วน สปสช. 1330 หรือช่องทางระบบออนไลน์ของ สปสช. แบบประเมินคัดกรองสุขภาพเพื่อประเมินความเสี่ยงและการรับสิทธิในการตรวจคัดกรองค้นหาการกลายพันธุ์ ของยีนโรคมะเร็งเต้านม (BRCA1/BRCA2) ในระบบหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ
: https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSdKgHGVgHTOVu4agan4Mvs-t6w9W1doYpuX41mM7sG4Ml3ilw/viewform